501 132 605
pawel.pietras@notus.pl
Kredyt jest dużym obciążeniem finansowym i psychicznym. W związku z tym wielu kredytobiorców, jeżeli mają taką możliwość, decyduje się na jego wcześniejszą spłatę. Można dzięki temu dużo zaoszczędzić. Z czym się wiąże wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego? Co warto wiedzieć o formalnościach?
Na czym polega wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego?
Każdy kredytobiorca zawierający umowę kredytu hipotecznego otrzymuje harmonogram spłat, który precyzyjnie określa kwoty i terminy spłaty rat kapitałowo-odsetkowych. Harmonogram ten wskazuje jednak minimalne wymagane wpłaty – nie oznacza to, że klient nie może spłacić kredytu szybciej.
Na czym polega wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego? To sytuacja, w której kredytobiorca decyduje się na częściowe lub całkowite uregulowanie zobowiązania przed terminem określonym w umowie kredytu hipotecznego. Może to oznaczać jednorazową spłatę kapitału kredytu „z góry” lub całkowite zakończenie umowy poprzez zwrot pełnej pozostałej kwoty kapitału.
Podstawa prawna wcześniejszej spłaty kredytu
Zgodnie z art. 38 Ustawy o kredycie hipotecznym, konsument ma prawo do wcześniejszej spłaty kredytu – zarówno częściowej, jak i całkowitej – w każdym momencie obowiązywania umowy. Bank nie może odmówić przyjęcia takiej dyspozycji. Co więcej, w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu hipotecznego, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu. Obejmuje to m.in. proporcjonalny zwrot:
– odsetek za niewykorzystany okres finansowania,
– opłat i prowizji naliczonych z tytułu udzielenia kredytu,
– ubezpieczenia (jeśli było opłacone z góry),
– kosztów poniesionych w związku z obsługą kredytu.
W przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie, kredytobiorca może odzyskać część kosztów na zasadach określonych także w art. 49 Ustawy o kredycie konsumenckim. Obowiązuje tu zasada proporcjonalnego zwrotu kosztów, o który warto się upomnieć.
Jak dokonać wcześniejszej spłaty kredytu?
Większość banków umożliwia nadpłatę kredytu przez bankowość internetową dostępną w aplikacjach lub w oddziale. Warto zweryfikować zapisy umowy, ponieważ niektóre banki wymagają wcześniejszego złożenia pisemnej dyspozycji lub wskazania, czy po nadpłacie chcemy skrócić okres spłaty, czy obniżyć miesięczną ratę.
Wyróżniamy dwa główne typy przedterminowej spłaty:
– Częściowa spłata kredytu – polega na nadpłacie części pozostałego kapitału. Może to skutkować skróceniem okresu kredytowania lub obniżeniem raty – wybór należy do klienta.
– Całkowita spłata kredytu – oznacza jednorazową spłatę pełnego salda zadłużenia. W tym przypadku bank powinien wystawić zaświadczenie o zamknięciu umowy i wyliczyć proporcjonalny zwrot kosztów.
W każdym z tych przypadków istotne jest, by działania te przynosiły realne korzyści finansowe – zmniejszały ponoszone koszty i zwiększały bezpieczeństwo finansowe kredytobiorcy.
Wcześniejsza spłata kredytu – skrócenie okresu kredytowania czy zmniejszenie raty?
Wielu kredytobiorców, decydując się na wcześniejszą spłatę kredytu hipotecznego, staje przed kluczowym wyborem:
czy nadpłacać kredyt w celu skrócenia okresu kredytowania, czy może zmniejszyć miesięczną ratę? Obie strategie mają sens, ale prowadzą do różnych efektów – zarówno pod względem finansowym, jak i komfortu psychicznego. Czytasz artykuł: Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego.
Jak działa wcześniejsza spłata kredytu?
Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego polega na dokonaniu dodatkowej wpłaty kapitału poza harmonogramem, co prowadzi do obniżenia pozostałego salda zadłużenia. Po każdej nadpłacie klient musi podjąć decyzję, co dalej:
– Skrócenie okresu kredytowania – nadpłacony kapitał powoduje, że kredyt zostanie spłacony szybciej. Rata pozostaje na podobnym poziomie, ale szybciej znikają odsetki.
– Zmniejszenie raty – okres kredytowania pozostaje ten sam, ale miesięczna rata się obniża, bo kapitał jest niższy.
Obie formy wcześniejszej spłaty kredytu mają wpływ na całkowity koszt kredytu, ale z różną intensywnością. Czytasz artykuł: Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego.
Przykład 1 – kredyt hipoteczny na 400 000 zł na 30 lat, oprocentowanie 6,5% (zmienne)
Załóżmy, że klient bierze kredyt na 400 000 zł na 30 lat (360 miesięcy), ze zmienną stopą procentową 6,5%. Rata początkowa wynosi ok. 2 528 zł. Po 5 latach kredytobiorca decyduje się na nadpłatę 50 000 zł.
Wariant A – skrócenie okresu kredytowania
– Rata: pozostaje bez zmian – ok. 2 528 zł
– Nowy czas spłaty: ok. 300 miesięcy (25 lat)
– Oszczędność na odsetkach: ok. 90 000 zł
– Kredyt kończy się 5 lat wcześniej
Wariant B – zmniejszenie raty
– Rata: spada do ok. 2 217 zł
– Czas spłaty: pozostaje 30 lat
– Oszczędność na odsetkach: ok. 50 000 zł
– Płacisz mniej co miesiąc, ale dłużej
Przykład 2 – kredyt hipoteczny 600 000 zł na 25 lat, oprocentowanie stałe 5,99% przez 5 lat
Kredyt na mieszkanie zaciągnięty na stałą stopę (5,99%) na okres 25 lat. Rata wynosi ok. 4 290 zł. Po 3 latach klient nadpłaca 100 000 zł.
Wariant A – skrócenie okresu
– Rata: pozostaje ok. 4 290 zł
– Nowy okres spłaty: ok. 220 miesięcy (18 lat i 4 miesiące)
– Oszczędność: ok. 160 000 zł na odsetkach
Wariant B – obniżenie raty
– Rata spada do ok. 3 570 zł
– Okres: pozostaje 25 lat
– Oszczędność: ok. 90 000 zł na odsetkach
Czytasz artykuł: Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego.
Tabela porównawcza – co daje skrócenie okresu kredytowania, a co zmniejszenie raty?
| Parametr | Skrócenie okresu kredytowania | Zmniejszenie raty |
| Miesięczna rata | Pozostaje bez zmian | Obniża się |
| Okres kredytowania | Skraca się | Pozostaje bez zmian |
| Całkowity koszt kredytu | Znacznie się obniża | Obniża się, ale w mniejszym stopniu |
| Szybsze pozbycie się zadłużenia | ✅ TAK | ❌ NIE |
| Wzrost komfortu finansowego co miesiąc | ❌ NIE | ✅ TAK |
| Efektywność finansowa (oszczędność) | ✅ Wyższa | ⚠️ Średnia |
| Polecane dla osób | Chcących zyskać na odsetkach, mieć spokój wcześniej | Chcących mieć niższą ratę, większą płynność finansową |
Co wybrać – skrócenie okresu czy zmniejszenie raty?
Decyzja powinna zależeć od Twojej sytuacji życiowej i finansowej. Jeśli zależy Ci na maksymalnych oszczędnościach i chcesz szybciej pozbyć się zobowiązania – wybierz skrócenie okresu kredytowania. Jeżeli natomiast Twoim celem jest poprawa płynności finansowej i obniżenie comiesięcznych wydatków – lepszą opcją będzie zmniejszenie raty.
Warto jednak pamiętać, że w obu przypadkach, w związku z wcześniejszą spłatą kredytu hipotecznego, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu. Zgodnie z przepisami, bank jest zobowiązany do uwzględnienia proporcjonalnego zwrotu kosztów, m.in. z tytułu prowizji za udzielenie kredytu, jeśli taka została pobrana.
Skutki wcześniejszej spłaty kredytu hipotecznego zawartego po 21 lipca 2017 roku
Dla osób, które rozważają dokonanie nadpłaty czy całkowitej spłaty, bardzo ważny jest skutek wcześniejszej spłaty kredytu hipotecznego. Banki muszą się stosować do ograniczeń nałożonych przez ustawodawcę. Wykorzystuje się je w odniesieniu do umów kredytowych zawartych po 21 lipca 2017 roku – wcześniej obowiązywały inne regulacje. Co warto wiedzieć o poszczególnych skutkach całej procedury? Co Ci przysługuje, jeśli się na nią zdecydujesz? Czytasz artykuł: Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego.
Zwrot odsetek przy wcześniejszej spłacie
Kredytobiorcy przysługuje zwrot odsetek przy wcześniejszej spłacie – zarówno częściowej, jak i całkowitej. W każdym wypadku kwota zwrotu przysługuje proporcjonalnie do kwoty nadpłaty.
Podstawą do roszczenia wobec banku w tym zakresie jest art. 39 ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami. Zgodnie z nim całkowity koszt kredytu hipotecznego ulega obniżeniu o odsetki i inne koszty kredytu hipotecznego przypadające za okres, o który skrócono obowiązywanie umowy, chociażby konsument poniósł je przed spłatą.
Odsetki stanowią znaczną część całkowitego kosztu zobowiązania. Im wcześniej spłacisz kredyt, tym więcej na nich zaoszczędzisz. Należy o tym pamiętać, podejmując decyzję dotyczącą regulacji zobowiązania w terminie innym, niż ten przewidziany w harmonogramie.
Wcześniejsza spłata kredytu a odsetki – ile można w ten sposób zaoszczędzić? Trudno podać konkretną kwotę. W niektórych przypadkach będzie to kilkaset złotych, a w innych kilka tysięcy złotych lub więcej. Szczegóły są uzależnione od warunków umowy, a także od tego, jaka część odsetek zostanie zwrócona (proporcjonalnie do czasu i kwoty nadpłaty/całkowitej spłaty). Czytasz artykuł: Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego.
Zwrot prowizji i zwrot kosztów ubezpieczenia przy wcześniejszej spłacie kredytu hipotecznego
Przede wszystkim musisz wiedzieć, że przysługuje Ci nie tylko zwrot odsetek, ale też prowizji przy wcześniejszej spłacie kredytu hipotecznego, a także kosztów ubezpieczenia, jakie poniesiesz w związku z wymogami banku w tym zakresie. Te dwa wydatki są przez sądy uznawane za inne koszty kredytu hipotecznego, w przypadku których również należy się zwrot.
Oczywiście tutaj, podobnie jak przy odsetkach, nie będzie tak, że odzyskasz wszystkie pieniądze wydane na ubezpieczenie i prowizję banku. Otrzymasz kwotę proporcjonalną do wcześniejszej spłaty. Czytasz artykuł: Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego.
Koszty dla kredytobiorcy
Nadpłata czy całkowita spłata kredytu hipotecznego mogą się też wiązać z dodatkowymi kosztami, o których informacje będą się znajdowały w umowie kredytowej z bankiem. Warto zwrócić uwagę na ten czynnik. Może się okazać, że np. drobne nadpłaty nie będą się opłacały, a zamiast nich lepiej będzie zrealizować tylko jedną większą – np. raz w roku.
Redukcja stresu związanego ze zobowiązaniem
Świadomość tego, że ma się kredyt hipoteczny może być obciążająca i ograniczająca w wielu obszarach życia. Może sprawiać, że kredytobiorca odczuwa silny stres związany z utrzymaniem pracy i zdobyciem środków na spłatę. Wtedy takie działanie może powodować poważny dyskomfort psychiczny i sprawiać, że np. rozwój kariery będzie ograniczony ze względu na strach przed konsekwencjami konkretnych działań. Wówczas wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego, w Pekao SA czy w innym banku, może być szansą na to, by odzyskać spokój, równowagę i swobodę w podejmowaniu decyzji dotyczących kariery zawodowej czy życia rodzinnego.
Co ważne, sytuacja kredytobiorców, którzy zawarli umowę kredytową przed zmianami z lipca 2017 roku, jest inna. Zgodnie z wcześniej obowiązującymi przepisami uprawnienie do zwrotu części kosztów im nie przysługiwało.
Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego po wprowadzeniu ofert ze stałym oprocentowaniem
Wprowadzenie ofert kredytów hipotecznych ze stałym oprocentowaniem na polskim rynku zrewolucjonizowało sposób, w jaki klienci planują swoje zobowiązania. Stabilność raty w okresach podwyższonego ryzyka politycznego lub dużej zmienności, przede wszystkim wzrostu poziomów inflacji a przez to szybkiego wzrostu stóp procentowych spowodowało dużą popularność kredytów ze stałym oprocentowaniem, które przez 5 lat daje poczucie bezpieczeństwa i przewidywalności. Ale co z wcześniejszą spłatą takiego kredytu? Czy nadal się opłaca? Jakie są ograniczenia i potencjalne korzyści? Czytasz artykuł: Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego.
Stałe oprocentowanie a wcześniejsza spłata – co trzeba wiedzieć?
W przypadku kredytów ze stałym oprocentowaniem kluczowym elementem, który należy wziąć pod uwagę przy wcześniejszej spłacie, jest potencjalna opłata za wcześniejszą spłatę. Zgodnie z Ustawą o kredycie hipotecznym z 2017 roku, bank może pobierać taką opłatę tylko przez pierwsze 3 lata od uruchomienia kredytu – niezależnie od tego, czy oprocentowanie jest zmienne, czy stałe. Po tym okresie klient może nadpłacać lub spłacić cały kredyt bez żadnych dodatkowych kosztów.
Przy stałej stopie procentowej większość banków zastosowało stawkę 0% za całkowitą lub częściową spłatę kredytu.
Czy warto nadpłacać kredyt ze stałą stopą?
Wszystko zależy od momentu, w którym dokonujemy nadpłaty, oraz od tego, jak oprocentowanie naszego kredytu wypada na tle aktualnych ofert rynkowych. Oto kilka scenariuszy:
Scenariusz 1 – wysokie stopy w momencie zawarcia umowy: Jeśli klient zaciągnął kredyt przy wysokich stopach (np. 8-9%) i dziś rynek oferuje 6%, wcześniejsza spłata może się opłacać, by refinansować kredyt tańszym produktem.
Scenariusz 2 – niskie stopy w momencie zawarcia umowy: Jeśli klient zawarł umowę przy niskim poziomie stóp (np. 4-5%) i raty są przewidywalne, wcześniejsza spłata ma sens głównie wtedy, gdy chcemy szybciej uwolnić się od zadłużenia lub zmniejszyć wysokość comiesięcznych zobowiązań.
Wcześniejsza spłata kredytu a możliwa zmiana na oprocentowanie zmienne
Obecnie w polskich bankach nie ma możliwości zamiany stałej stopy procentowej na zmienną. Czytasz artykuł: Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego.
FAQ – Najczęstsze pytania o wcześniejszą spłatę kredytu
1. Czy wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego się opłaca?
Tak, wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego pozwala znacząco obniżyć całkowity koszt zobowiązania, ograniczając sumę zapłaconych odsetek i skracając okres zadłużenia. To rozwiązanie daje Ci większą wolność finansową i spokój psychiczny na przyszłość.
2. Co wybrać: skrócenie okresu kredytowania czy zmniejszenie raty?
Skrócenie okresu kredytowania pozwala zaoszczędzić więcej na odsetkach i szybciej uwolnić się od kredytu. Zmniejszenie raty poprawia comiesięczny budżet domowy i zwiększa płynność finansową, co może być korzystne w czasach niepewności.
3. Czy bank może pobrać prowizję za wcześniejszą spłatę kredytu?
Bank może pobrać prowizję za wcześniejszą spłatę kredytu hipotecznego, ale tylko przez pierwsze 3 lata – i tylko w przypadku kredytów ze stałym oprocentowaniem. Po tym czasie nadpłaty są wolne od opłat, co daje Ci pełną swobodę działania bez dodatkowych kosztów.
4. Jakie mam prawa w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu?
Masz prawo do wcześniejszej spłaty całości lub części kredytu w dowolnym momencie obowiązywania umowy. Co ważne, bank jest zobowiązany do proporcjonalnego zwrotu kosztów, takich jak prowizje i inne opłaty, co przekłada się na realne oszczędności.
5. Czy wcześniejsza spłata kredytu wpływa na moją zdolność kredytową?
Tak, wcześniejsza spłata kredytu może pozytywnie wpłynąć na Twoją zdolność kredytową, pokazując bankom, że jesteś wiarygodnym i odpowiedzialnym klientem. Dzięki temu zyskujesz lepsze warunki w przyszłych wnioskach kredytowych – np. niższe oprocentowanie lub wyższą kwotę finansowania.
6. Czy mogę samodzielnie obliczyć, ile zaoszczędzę na wcześniejszej spłacie?
Tak, możesz skorzystać z dostępnych online kalkulatorów kredytowych, które wyliczą korzyści wynikające z nadpłaty lub całkowitej spłaty zobowiązania. Pozwala to świadomie zaplanować strategię finansową i dostosować ją do własnych możliwości.
7. Jak wygląda procedura wcześniejszej spłaty kredytu w banku?
W większości banków wystarczy złożyć dyspozycję nadpłaty lub wniosek o całkowitą spłatę – często można to zrobić online. Proces jest prosty, szybki i dzięki temu masz kontrolę nad swoim kredytem bez potrzeby wizyt w placówce.
Podsumowanie – co warto zrobić jako kredytobiorca?
- Sprawdź zapisy umowy. Jeśli masz prowizję za wcześniejszą spłatę sprawdź czy minęły 3 lata od uruchomienia kredytu. Jeśli tak – możesz nadpłacać bez prowizji. Przy oprocentowaniu stałym w większości przypadków nie masz opłaty za wcześniejszą spłatę.
- Porównaj oprocentowanie swojego kredytu z aktualnymi stawkami. Jeśli twój kredyt jest „droższy” niż obecne oferty – rozważ refinansowanie lub jeśli masz możliwości wcześniejszą nadpłatę kredytu.
- Zaplanuj strategię nadpłat. Nawet niewielkie, regularne nadpłaty mogą znacząco skrócić czas spłaty i zmniejszyć całkowity koszt kredytu.
- Skonsultuj się z ekspertem kredytowym. Przeliczenie scenariuszy nadpłaty i potencjalnej zmiany oferty może ujawnić oszczędności rzędu dziesiątek tysięcy złotych. Czytasz artykuł: Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego.
Czy opłaca się wcześniejsza spłata kredytu?
Zastanawiasz się, czy opłaca się wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego lub gotówkowego? Co do zasady tak – wcześniejsza spłata zobowiązania pozwala znacząco obniżyć całkowity koszt kredytu, zredukować ponoszone odsetki i koszty oraz szybciej zakończyć czas obowiązywania umowy. To rozwiązanie, które może poprawić Twoją sytuację finansową i dać poczucie stabilności.
Kiedy wcześniejsza spłata kredytu jest opłacalna?
Jeśli masz kredyt hipoteczny ze zmiennym oprocentowaniem, bank może pobrać prowizję za spłatę kredytu przed terminem, ale tylko w ciągu pierwszych 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy. Po tym czasie prawo do wcześniejszej spłaty kredytu hipotecznego przysługuje bez ponoszenia dodatkowych kosztów – co reguluje ustawa o kredycie konsumenckim oraz stanowisko instytucji takich jak Rzecznik Finansowy i Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
W przypadku kredytów ze stałą stopą oprocentowania, sytuacja wygląda inaczej. Tutaj bank może naliczyć rekompensatę z tytułu wcześniejszej spłaty, niezależnie od tego, ile czasu minęło od podpisania umowy. Warto więc już na etapie wyboru oferty sprawdzić zapisy dotyczące naliczenia prowizji, zwrotu części prowizji, czy możliwych ograniczeń.
Czym jest wcześniejsza spłata kredytu?
Wcześniejsza spłata kredytu polega na dokonaniu całkowitej lub częściowej spłaty kredytu przed terminem określonym w umowie. Można ją przeprowadzić zarówno w przypadku kredytu hipotecznego, jak i kredytu gotówkowego. Istnieje także możliwość skorzystania z narzędzi takich jak kalkulator oprocentowania kredytu, aby przeliczyć, ile można zaoszczędzić, nadpłacając konkretną kwotę kredytu.
W przypadku częściowej spłaty kredytu, bank powinien dokonać przeliczenia rat i zaproponować jedną z opcji: zmniejszenie raty lub skrócenie okresu kredytowania. Każda z tych opcji wpływa na faktyczną spłatę kredytu i całkowity koszt kredytu, który ulega zmniejszeniu. Czytasz artykuł: Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego.
Zwrot kosztów w przypadku wcześniejszej spłaty
Zgodnie z przepisami, w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu konsumenckiego (w tym hipotecznego), przysługuje Ci proporcjonalny zwrot kosztów:
– z tytułu prowizji za udzielenie kredytu,
– części opłat przygotowawczych,
– ubezpieczenia (jeśli było zawarte i opłacone jednorazowo),
– oraz innych kosztów w związku z wcześniejszą spłatą kredytu.
Oznacza to, że w przypadku spłaty kredytu przed terminem, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu – co ma duże znaczenie zwłaszcza przy długoterminowych zobowiązaniach.
Zadzwoń i sprawdź jak wcześniej spłacić kredyt i zaoszczędzić duże pieniądze. Paweł Pietras polecany ekspert kredytowy. tel. 501132605 pawel.pietras@notus.pl
Sprawdź również inne nasze artykuły:
Kredyt bez wkładu własnego — kto może z niego skorzystać?
Przyczyny odmowy udzielenia kredytu hipotecznego przez bank
Jeśli potrzebujesz wsparcia w uzyskaniu kredytu, skontaktuj się ze sprawdzonym specjalistą – ekspert kredytowy w Poznaniu Paweł Pietras doradzi Ci najlepsze rozwiązanie.
